जुळी मुले हे दोन प्रकारचे असतात – भिन्न दिसणारे व मोनोजाइगोटिक किंवा एकसारखे जुळे किंवा द्विजय. शुक्राणूंद्वारे एक अंडं फलित झाल्यावर मोनोझिगोटिक जुळी मुले तयार होतात, परंतु दोन भ्रूण तयार होतात. अशा प्रकारे ज’न्मलेल्या या जुळ्या मुलांची अनुवांशिक रचना सारखीच असते. तर, दोन भिन्न शुक्राणूंनी दोन अंडी फलित होतात आणि दोन भिन्न दिसणारी मुले ज’न्माला येतात तेव्हा द्विजय जुळी मुले तयार होतात.
अशा मुलांची ही जनुकीय रचना वेगळी असते. अनुवांशिक प्रभाव – याआधी जर तुमच्या कुटुंबात जुळी मुले ज’न्माला आली असतील, तर तुम्हालाही जुळी मुले होण्याची दाट शक्यता असू शकते. हे अनुवांशिक पूर्वस्थितीमुळे होत असते. एवढेच नाही तर, तुम्ही जर तुमच्या भावाची किंवा बहिणीची जुळी भावंडं असाल तर तुम्हीपण तुमच्या जुळ्या मुलांची आई होण्याची शक्यता वाढते.
तथापि, अशा शक्यता वडिलांवर नव्हे तर आई आणि तिच्या कुटुंबावर आधारित आहे असेपण मानले जाते. अशा स्त्रियांना जुळी होण्याची शक्यता तर जास्त असते – ज्या महिलांचा बीएमआय ३० किंवा त्यापेक्षा जास्त असतो, अशा स्त्रियांची जुळ्या मुलांना ज’न्म देण्याची शक्यता जास्त असते असे एका अभ्यासानुसार दिसते . अशा परिस्थितीत मात्र भाऊबंदकीतून फक्त एकसारखी जुळी मुले दिसतात.
तसेच, अशीपण माहिती समोर आली आहे की, उंच स्त्रिया पण जुळ्या मुलांना जास्त ज’न्म देतात. असेपण प्रचलित आहे की स्त्रियांना वयानुसार ग’र्भधा’रणा करणे पण कठीण होऊ शकते. काही अभ्यासांमध्ये असेही आढळून आले आहे की वयानुसार जुळी मुले होण्याची शक्यता पण वाढते.
खरं पाहिलेतर, तुमचे वय वाढत असताना, फॉलिकल उत्तेजक हार्मोनचे पण उत्पादन कमी होते, जे ओ’’व्हु’लेश’नसाठी अं’ड्या’तील अं’डा’शय सोडण्यात खूप महत्त्वाची भूमिका बजावते. त्यामुळे जसजशी बाहेर पडणाऱ्या अं’ड्यांची संख्या वाढते तसतशी जुळी मुले पण ज’न्माला येण्याची शक्यता वाढते. ही जुळी मुले होण्याच्या सुरुवातीची लक्षणे आहेत-
१- भूक लागणे – सर्वात मोठे जुळ्या ग रोदरपणाचे लक्षण म्हणजे तुम्हाला नेहमी भूक लागते. जुळ्या ग रोदरपणात स्त्रीला सामान्य ग रोदरपणातील स्त्रीयांपेक्षा जास्त खाण्याची गरज भासते. जर तुम्ही जुळ्या मुलांसह ग’र्भ’वती असाल तर तुम्हाला सतत भूक लागू शकते. 2- र’क्त’स्त्राव आणि स्पॉटिंग – जुळ्या मुलांची ग’र्भ’वती असलेल्या महिलेला स्पॉ’टिंग आणि र’क्त’स्त्रा’व होण्याची जास्त शक्यता असते.
तुम्हाला जर गुलाबी आणि तपकिरी डाग दिसले तर ते अगदी सामान्य आहे. जर तुम्हाला र’क्त’स्त्रा’व होत असेल आणि ताप आणि र’क्ता’चे लाल ठिपके नसतील तर घाबरण्यासारखे काहीच नाही. 3- सकाळचा आ’जा’रपण – जुळी मुले असलेल्या ग’र्भ’वती महिलेच्या मॉर्निंग सिक’नेस हे सुरुवातीच्या लक्षणांपैकी एक आहे.
सुरुवातीच्या काळात पन्नास टक्क्यांहून अधिक महिलांना त्यांच्या ग’र्भ’धा’र’णेच्या वेळी मळमळ आणि उलट्या होऊ लागते. इतर ग’र्भ’व’ती महिलांच्या तुलनेत ज्या स्त्रियांना जुळी मुले होणार आहेत त्यांना मॉर्निं’ग सिकनेस अधिक प्रमाणात होण्याची शक्यता जास्त असते. 4- वजन वाढणे – सामान्य ग रोद’र’पणापेक्षा जुळ्या मुलांच्या ग रोद’रपणात वजन जास्त असते कारण तुम्हाला दोन मुलं,
दोन प्ले’सेंटा आणि जास्त अम्नी’ओ’टिक द्रव असतात. ग’र्भ’धा’रणे मध्ये सरासरी सामान्य वजन 25 पौंड असते, तर दुहेरी ग’र्भधा’रणे’मध्ये 30 ते 35 पाउंड असू शकते. 5- दोन ह्र’दये – प्रत्येक पालकांसाठी बाळाच्या हृ’दयाचे ठोके पहिल्यांदा ऐकणे हा सर्वात सं’स्म’रणीय अनुभव असतो.
डॉ’प्लर प्रणालीद्वारे बाळाच्या ज’न्मा’पूर्वी तुम्ही तुमच्या बाळाच्या हृदयाचे ठोके ऐकू शकता. जुळ्या मुलांच्या ग’रो’दर’पणाच्या नवव्या आठवड्यापासून हृ’दयाचे ठोके वेगळे ऐकू येतात. तथापि, हे इतके पण सोपे नाही कारण त्यांची ओळख कधीकधी वेग वेगळी केली जाऊ शकत नाही.
